Drukuj
 SEZON NA WARZYWA I OWOCE
  
Zapiekanka z cukinią
We wrześniu zbieramy przede wszystkim warzywa ciepłolubne (dyniowate i psiankowate) – wrażliwe na spadki temperatury poniżej 0°C. Są to pomidory, papryka, oberżyna, ogórki, melony, kawony, patisony, kabaczki i cukinia. To także miesiąc zbioru fasoli szparagowej i na suche ziarno. W ciepłe i suche wrześniowe dni warto również wykopać warzywa korzeniowe – buraki ćwikłowe, marchew, selery oraz zebrać jesienne kalafiory i brokuły oraz cebulę.
Z zebranych warzyw można przyrządzić wiele różnych potraw, a czasem nie mamy na nie pomysłu. Nie zawsze też jest pod ręką odpowiednia książka kucharska, zatem kilka podpowiedzi:

 
 
 

Faszerowana cukinia 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Cukinie faszerowane
Składniki: 2 okrągłe cukinie, 1 marchew, 0,5 żółtej papryki, 25 dag piersi kurczaka, 20 dag pieczarek, 2 ząbki czosnku, 2 łyżki oleju, 2 łyżki słodkiej śmietany 12%, 5 dag sera mozzarella, 1 łyżka posiekanego koperku, sól, pieprz, oregano
 
Z cukinii ściąć wierzchy i wydrążyć miąższ. Pierś z kurczaka pokroić w kostkę, oprószyć solą i pieprzem. Pieczarki umyć, odsączyć i posiekać. Marchew i paprykę pokroić w drobną kostkę. Na rozgrzany olej wrzucić mięso, smażyć do zrumienienia. Dodać marchew, pieczarki i paprykę. Smażyć ok. 10 min. aż nadmiar płynu odparuje. Na końcu wlać śmietanę, dodać zmiażdżony praskę czosnek, pokrojony w kostkę ser, doprawić solą, pieprzem i oregano. Dodać koperek i całość dokładnie wymieszać. Zdjąć z ognia. Farszem napełnić wydrążone cukinie. Umieścić je w naczyniu żaroodpornym, polać niewielką ilością wody i piec, w zależności od wielkości cukinii, 30–40 min. w temperaturze 180°C.
 
 
 
Placki z dyni
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Placuszki dyniowe z twarożkiem ziołowym
Składniki: (na 4 porcje) 350 g dyni i 300 g marchwi – startej na grubej tarce, 300 g pora, 2 jajka, 4 łyżki mąki, 1 łyżeczka curry, sól, pieprz, 250 g twarożku śmietankowego, 1 łyżeczka posiekanej natki pietruszki, 1 łyżeczka posiekanego szczypiorku, olej do smażenia
 
Por pokroić w cienkie krążki, połączyć z dynią i marchewką, a następnie dokładnie wymieszać z mąką i jajkami. Doprawić solą, pieprzem i curry. Twarożek wymieszać z pietruszką i szczypiorkiem. Doprawić solą i pieprzem. Na patelni rozgrzać olej. Ciasto nabierać łyżką i kłaść na rozgrzanym tłuszczu, lekko rozpłaszczać i smażyć z obu stron ok. 4 minut. Podawać z twarożkiem.
 

Sałatka z brokułów 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Surówka z brokułów lub kalafiorów
Składniki: 30–40 dag brokułów/kalafiorów, 6 łyżek posiekanego koperku, sok z cytryny, 4 łyżki oliwy, sól, cukier, pieprz, ząbek czosnku
 
Salaterkę przeznaczoną na surówkę natrzeć obranym czosnkiem. Umyte i odsączone brokuły lub kalafiory podzielić na małe różyczki. Łodygi drobno posiekać i wymieszać z oliwą, różyczkami oraz koperkiem. Przyprawić do smaku sokiem z cytryny, solą, pieprzem i cukrem. Wyłożyć do salaterki i ozdobić natką pietruszki. Brokuły/kalafiory można też wymieszać z majonezem, jogurtem lub śmietaną. Można też np. dodać pokrojonej fety.


Surówka z papryką 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Surówka z papryki i porów
Składniki: 1 czerwona papryka, 0,5 średniego pora (biała część), 2 łyżki majonezu, 1 łyżka musztardy, 2 łyżki śmietany, sól, pieprz, cukier, 1–2 łyżki posiekanej natki pietruszki, 1 pomidor
 
Pozbawioną nasion paprykę drobno pokroić (w makaronik), wymieszać z majonezem i śmietaną. Pora pokroić również w makaronik i dodać do papryki. Wymieszać z musztardą, przyprawić do smaku solą i pieprzem. Wyłożyć na półmisek i udekorować cząstkami pomidorów.
 


Zapiekanka z bakłażanów 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Zapiekanka z bakłażanów lub cukinii i sera
Składniki: 0,75 bakłażanów lub cukinii, 15 dag żółtego sera, 10 dag startego parmezanu, 3 jajka ugotowane na twardo, 1 kg pomidorów, 3 ząbki czosnku, 3 łyżki oliwy, 3 łyżki mąki , 0,5 szklanki śmietany, łyżka masła, olej, sól, pieprz, cukier, pęczek bazylii, trochę tartej bułki
 
Pomidory sparzyć, obrać ze skórki i pokroić w cząstki. Gotować z dodatkiem oliwy na wolnym ogniu, tak aby część wody odparowała. Dodać posiekany czosnek i posiekaną bazylię. Przyprawić solą i pieprzem i mamy sos. Umyte bakłażany lub cukinię pokroić w plastry, oprószyć mąką i usmażyć na oleju. Dodać sól i pieprz. Ser oraz ugotowane na twardo i obrane jajka pokroić w cienkie plasterki. Naczynie żaroodporne posmarować masłem i posypać tartą bułką. Na spód wlać cienką warstwę sosu, a następnie układać warstwami bakłażany lub cukinię, plasterki sera, bakłażany lub cukinię, jaja, sos itd. Sos powinien być ostatnią warstwą. Każdą warstwę sosu posypać startym parmezanem, pozostawiając 2 łyżki. Powierzchnię polać śmietaną i posypać serem wymieszanym z tartą bułką. Wstawić do nagrzanego piekarnika i zapiec.

 


Pierś z indyka z warzywami 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Pierś indyka z warzywami
Składniki: 50 dag piersi indyka, 1 szklanka jogurtu naturalnego, 1 cukinia, 30 dag fasoli szparagowej, 2 ząbki czosnku, 3 łyżki oleju, 1 łyżka soku z cytryny, 2 łyżki posiekanego szczypiorku, sól, pieprz, słodka papryka, chili
 
Mięso pokroić w kostkę, zalać jogurtem i odstawić do lodówki na godzinę. Fasolkę wrzucić do wrzącej wody i gotować 7–10 min. Odcedzić i przelać zimną wodą. Zamarynowane mięso opłukać, osuszyć, oprószyć solą i pieprzem, chili oraz słodką papryką. Na rozgrzany na patelni olej wrzucić kawałki indyka, smażyć aż do zrumienienia. Mięso przełożyć do naczynia. Na oleju na patelni zeszklić posiekany czosnek, dodać pokrojoną w półplasterki cukinię oraz odsączoną fasolkę, smażyć kilka minut, mieszając. Dodać mięso, skropić sokiem z cytryny, posypać szczypiorkiem i delikatnie wymieszać.

Tekst i przepisy: dr Jolanta Lisiecka, UP w Poznaniu

Fot: Shutterstock


Na jeden sezon

Nieodzownym elementem ogrodu rustykalnego są także gatunki sezonowe, które mogą stanowić osobne kompozycje albo też służyć jako uzupełnienia i wypełniacze rabat wieloletnich. Aster chiński ’Pinocchio’ to wyjątkowo dekoracyjna, karłowa odmiana o różnokolorowych kwiatach. Jest doskonała na obwódki, oraz do pojemników, kwitnie długo i obficie. Groszek pachnący ’Sweetie’ to niska odmiana tego ulubionego przez nasze babcie pnącza. Oprócz zastosowań na różnego rodzaju podporach, nadaje się również na kwiat cięty. Innym tradycyjnym pnączem jest wilec purpurowy np. ’Red Picote’ o czerowych kwiatach z białą obwódką lub ‘Morning Star’ – fioletowe z białą obwódką. Na rustykalnych rabatach nie powinno też zabraknąć atrakcyjnych owoców dyni ozdobnej. Godne uwagi są np. odmiany: ’Cobra’ – o niezwykłych owocach przypominających kobrę, ’Sweet Dumpling’ o owocach żebrowanych, w zielone pasy czy też ’Indy’ o owocach w różnych kształtach i kolorach. Niezaprzeczalnym królem aranżacji w stylu retro jest słonecznik, np. ’Vanille Ice’ o kremowobiałych kwiatach z brunatnoczarnymi środkami, a także najwcześniejsza, karłowa odmiana Suntastic – również do uprawy w pojemnikach.

Jak je stosować?

Retro piękności znakomicie wpisują się w ogrody w stylu naturalistycznym, w których nie rzuca się w oczy ingerencja człowieka. Kompozycje z nich tworzone powinny być nieregularne w kształcie, aby podkreślić ich naturalne piękno. Znakomitym sąsiedztwem będą różnego rodzaju kąciki wypoczynkowe, ścieżki, wejścia, tak aby można było zachwycać się urokiem i zapachem kwiatów. Niskie gatunki i odmiany, np. astrów, słoneczników, dalii, begonii, znakomicie prezentować się będą w tradycyjnych pojemnikach – najlepiej drewnianych, wiklinowych, glinianych. Wiele roślin retro, jak np. lilie, floksy, słoneczniki, dobrze nadaje się na kwiat cięty. Z wysokich malw i słoneczników można np. tworzyć kwitnące szpalery znakomicie prezentujące sią na tle np. drewnianego płotu.