Drukuj
 KISZONKI
  
Kiszenie jest jednym z najstarszych, najprostszych i najczęściej stosowanych sposobów utrwalania warzyw. Jedną z zalet kiszonek jest to, że można je przygotowywać praktycznie przez cały rok.
Proces kiszenia zachodzi pod wpływem bakterii fermentacji mlekowej i polega na przetwarzaniu zawartych w roślinach cukrów prostych na kwas mlekowy, hamujący procesy gnilne.

 
 
 Zalety kiszonek
– Prawidłowo przygotowane kiszonki zachowują bardzo dobrze właściwości surowca, z którego zostały przygotowane.
– Kwaśne środowisko oraz stosunkowo niska temperatura podczas kiszenia ogranicza straty witamin, szczególnie witaminy C.
– Kiszone warzywa są bogate w błonnik i kwas mlekowy, które korzystnie wpływają na funkcje trawienne organizmu.
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kwaszone pomidory
2 kg małych, twardych pomidorów, 10 ząbków czosnku, 3–5 cm kawałek korzenia chrzanu, 3–4 łodygi kopru, z listkami i baldachami, 1–1,5 l wody, 2–3 łyżki soli (niejodowana).
 
Pomidory umyć i osuszyć. Czosnek i chrzan obrać. Chrzan pokroić na wiórki. Do wyparzonych słoików na dno włożyć po 2 ząbki czosnku, trochę kopru i chrzanu oraz ciasno ułożyć pomidory; na wierzch znów warstwa przypraw. Wodę zagotować, dodać sól i zalać pomidory. Zakręcić, a następnie odstawić na kilka dni w ciepłe miejsce - dokładnie tak samo jak przy kwaszeniu ogórków. Po tym czasie, kiedy ustanie burzliwa fermentacja, można już pomidory jeść albo słoiki wynieść np. do piwnicy.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kwaszony kalafior
1 kalafior, kilka gałązek kopru, kilka ząbków czosnku, wiórki chrzanu
zalewa – 2,5 l wody, 2 łyżki soli kamiennej, 1 łyżka cukru
 
Róże kalafiora podzielić na mniejsze różyczki. Chrzan pociąć na cienkie wiórki, czosnek obrać i zagotować zalewę. W wyparzonych słoikach na dnie ułożyć koper, kilka wiórków chrzanu i ząbek czosnku. Słoje ciasno wypełnić różyczkami kalafiora. Na wierzchu dodać po takiej samej porcji przypraw jak na dnie. Całość zalać gorącą zalewą i zakręcić słoiki. Odstawić na kilka dni żeby zaczął się proces kwaszenia. Po kilku dniach przenieść do spiżarni.
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Kwaszone buraki
1 kg buraków ćwikłowych, 3 ząbki czosnku, 1 listek laurowy, 2 ziarenka pieprzu, 3 szklanki wody, 1 łyżka soli
 
Umyte buraki pokroić na kawałki i włożyć do dużego słoika lub dwóch mniejszych, docisnąć. Dodać czosnek, liść laurowy oraz pieprz. Zalać wodą wymieszaną z solą, całkowicie przykrywając buraczki. Potrząsnąć delikatnie słoikiem aby pozbyć się powietrza. Słoik zamknąć i zostawić na kilka dni w temperaturze pokojowej do czasu aż rozpocznie się fermentacja. Następnie odstawić do chłodnego pomieszczenia np. do piwnicy lub lodówki (optymalna temperatura to około 10°C).
 
Więcej na temat kiszonek i ich przygotowania przeczytajmy w listopadowym numerze „Mojego Ogródka" (MO 11/2016)
 
 
Tekst i przepisy: dr Jolanta Lisiecka, UP w Poznaniu
Zdjęcia: Shutterstock.com


 

 
 
 



Na jeden sezon

Nieodzownym elementem ogrodu rustykalnego są także gatunki sezonowe, które mogą stanowić osobne kompozycje albo też służyć jako uzupełnienia i wypełniacze rabat wieloletnich. Aster chiński ’Pinocchio’ to wyjątkowo dekoracyjna, karłowa odmiana o różnokolorowych kwiatach. Jest doskonała na obwódki, oraz do pojemników, kwitnie długo i obficie. Groszek pachnący ’Sweetie’ to niska odmiana tego ulubionego przez nasze babcie pnącza. Oprócz zastosowań na różnego rodzaju podporach, nadaje się również na kwiat cięty. Innym tradycyjnym pnączem jest wilec purpurowy np. ’Red Picote’ o czerowych kwiatach z białą obwódką lub ‘Morning Star’ – fioletowe z białą obwódką. Na rustykalnych rabatach nie powinno też zabraknąć atrakcyjnych owoców dyni ozdobnej. Godne uwagi są np. odmiany: ’Cobra’ – o niezwykłych owocach przypominających kobrę, ’Sweet Dumpling’ o owocach żebrowanych, w zielone pasy czy też ’Indy’ o owocach w różnych kształtach i kolorach. Niezaprzeczalnym królem aranżacji w stylu retro jest słonecznik, np. ’Vanille Ice’ o kremowobiałych kwiatach z brunatnoczarnymi środkami, a także najwcześniejsza, karłowa odmiana Suntastic – również do uprawy w pojemnikach.

Jak je stosować?

Retro piękności znakomicie wpisują się w ogrody w stylu naturalistycznym, w których nie rzuca się w oczy ingerencja człowieka. Kompozycje z nich tworzone powinny być nieregularne w kształcie, aby podkreślić ich naturalne piękno. Znakomitym sąsiedztwem będą różnego rodzaju kąciki wypoczynkowe, ścieżki, wejścia, tak aby można było zachwycać się urokiem i zapachem kwiatów. Niskie gatunki i odmiany, np. astrów, słoneczników, dalii, begonii, znakomicie prezentować się będą w tradycyjnych pojemnikach – najlepiej drewnianych, wiklinowych, glinianych. Wiele roślin retro, jak np. lilie, floksy, słoneczniki, dobrze nadaje się na kwiat cięty. Z wysokich malw i słoneczników można np. tworzyć kwitnące szpalery znakomicie prezentujące sią na tle np. drewnianego płotu.