Róże od niepamiętnych czasów wzbudzały zachwyt swoimi pięknymi i pachnącymi kwiatami. Są krzewami ozdobnymi kwitnącymi najdłużej ze wszystkich. Zaczynają kwitnienie pod koniec maja i trwa ono do przymrozków. Ze względu na te okoliczności róża już w starożytności zyskała miano królowej kwiatów.

Róże pasują zarówno do ogrodów romantycznych, naturalistycznych, jak i klasycznych, geometrycznych. Na działkach sadzimy róże bardzo chętnie, mimo że wymagają wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Do podstawowych zabiegów należą: obsypywanie róż na zimę kopczykami z ziemi, rozgarnianie kopczyków wiosną, przycinanie pędów, usuwanie przekwitłych kwiatów, nawożenie wieloskładnikowymi nawozami mineralnymi lub kompostem oraz ochrona przed chorobami i szkodnikami.

Komponowanie
Róże możemy posadzić w ogrodzie na różne sposoby. Odmiany parkowe poradzą sobie doskonale posadzone na trawniku jako solitery. Róże pnące rozpinamy i podwiązujemy na podporach, typu pergole, kraty bądż łuki. Często tworzy się z nich różnobarwne rabaty. Róże można też połączyć w kompozycjach z ozdobnymi krzewami, trawami, bylinami i roślinami jednorocznymi. Tworząc takie zestawienia wzbogacamy rabatę kolorystycznie oraz przedłużamy jej atrakcyjność w miesiącach wiosennych, kiedy róże dopiero zaczynają się budzić do życia. Takie połączenie jest też istotne w lecie, kiedy róże odpoczywają i przygotowują się do drugiego kwitnienia w jesieni. Poza tym kwiaty z takiej rabaty możemy wykorzystać jako dodatek do wykonania bukietów i kompozycji florystycznych.
Komponując taką rabatę powinniśmy wziąć pod uwagę terminy kwitnienia poszczególnych gatunków oraz kolory kwiatów i liści. Jeżeli planujemy posadzić na rabacie gatunki kwitnące równolegle z różami, to bardzo istotne jest odpowiednie połączenie kolorów kwiatów. Możemy kolory połączyć na zasadzie kontrastów (np. kolor żółty, czerwony i niebieski lub fioletowy), wtedy uzyskamy bardzo energetyzujący efekt, który będzie przyciągał wzrok i pobudzał zmysły. Jeżeli wykorzystamy na rabacie kolory pastelowe, to taka kompozycja będzie pasować do miejsc, gdzie odpoczywamy. Posadzenie na rabatach z różami traw ozdobnych typu rosplenice, turzyce, kostrzewy oraz gipsówki spowoduje, że nabiorą one lekkości. Niektóre rośliny towarzyszące różom na rabacie (np. lawenda) mogą odstraszać mszyce, przez co ograniczymy konieczność wykonania oprysków. Żeby maksymalnie ograniczyć konieczność ochrony róż przeciw chorobom grzybowym, warto na rabatach posadzić róże posiadające certyfikat ADR, który świadczy o dużej odporności danej odmiany na czarną plamistość i mączniaka.

Więcej przestrzeni
Róże wymagają specyficznej pielęgnacji, np. okrywania na zimę, cięcia, ochrony przed szkodnikami i chorobami. Rośliny towarzyszące nie mogą ich ograniczać, dlatego powinny rosnąć w bezpiecznej odległości. Rośliny cebulowe powinny być sadzone w takiej odległości, by ich wykopywanie nie narażało korzeni róż na uszkodzenie. Odległość od innych roślin powinna uwzględniać konieczność kopczykowania róż na zimę. Przy różach nie powinny rosnąć gatunki ekspansywne, zwłaszcza trudne do usunięcia, np. konwalie, tawliny, wydmuchrzyce, bambusy. Zarówno utrudniają prace pielęgnacyjne, jak i mogą wpływać negatywnie na wzrost róż. Najlepsze są rośliny towarzyszące tworzące kępy, skupiny, bez długich rozłogów i odrostów korzeniowych. Róże potrzebują przestrzeni także dlatego, że są wybitnie światłożądne – żadne rośliny towarzyszące nie powinny ich zacieniać. Nieodpowiednie są więc duże drzewa i silnie rosnące krzewy. Róże mogą rosnąć przy ładnie strzyżonym żywopłocie, np. z irgi lśniącej lub cisu, którego ciemne igły są ładnym tłem szczególnie dla jasnych kwiatów.

Polecane gatunki towarzyszące
Te o drobnych kwiatach i kwiatostanach w długich gronach lub kłosach, jak np. ostróżki, kocimiętki, lawendy, hyzopy, czyściec wełnisty, zatrwian tatarski, rutewka, łyszczec wiechowaty, gaura, liatra kłosowa, odętka wirginijska, wiązówka błotna, tojeść orszelinowata, dzielżany, przywrotnik, rozchodnik okazały. Warto wybrać też trawy, dodające lekkości, np. rosplenice, seslerie, karłowe odmiany miskanta chińskiego i kostrzewy. Doskonałym tłem dla kwiatów wielu róż we wszystkich kolorach są szarozielone liście bylin, np. czyśćca wełnistego, firletki kwiecistej, bylicy Stellera.
mgr inż. Elżbieta Filek, architekt krajobrazu
źródło „działkowiec" 07/2020
fot. Shutterstock.com