Nazwa ta po angielsku oznacza „brak marnowania", a sama idea wywodzi się z coraz bardziej uświadomionej potrzeby dbania o nasze środowisko. Zero Waste to styl życia polegający na ograniczaniu wytwarzania i redukcji różnego rodzaju odpadów. Jak w codziennym życiu i w uprawie działki można to realizować?

Prawdziwe potrzeby
Aby zrozumieć problem marnowania, należy szerzej spojrzeć jak funkcjonuje społeczeństwo skupione na produkcji i nabywaniu dóbr użytkowych, które realizuje konsumpcyjny styl życia. Należy uświadomić sobie jak wpływa na środowisko ilość wyrzucanych rzeczy, opakowań, produktów żywnościowych oraz ogrom energii zużytej na ich wytworzenie i transport. Stoimy już u progu katastrofy ekologicznej i tylko od nas zależy jaką udzielimy odpowiedź na pytanie: „MIEĆ czy BYĆ?".

5R Zero Waste
Podstawowe zasady tzw. 5R = 5 reguł:
1. Refuse = odmawiać za każdym razem, kiedy oferuje nam się coś w plastikowym opakowaniu.
2. Reduce = ograniczać – otaczać się wyłącznie niezbędnymi i potrzebnymi przedmiotami.
3. Reuse = ponownie używać opakowań, pojemników, toreb itp.
4. Recycle = stosować recykling – segregować śmieci.
5. Rot = kompostować.

Zmiany zacznij od siebie
Uprawa własnego ogródka bardzo dobrze wpisuje się w ideę Zero Waste. Prowadząc ogród w sposób zrównoważony, można zapewnić sobie i innym lepszą jakość życia.
● Owoce i warzywa z działki to same korzyści! Własna produkcja żywności ogranicza nakłady energii związane z transportem i dystrybucją artykułów żywnościowych do punktów zbytu.
● Zmniejsza się też ilość zużywanych opakowań, w których sklepy przetrzymują i sprzedają produkty.
● Przy produkcji owoców i warzyw na własne potrzeby, pewne zabiegi można wykonywać ręcznie. Małoobszarowe uprawy nie wymagają tak intensywnej pielęgnacji chemicznej, co zmniejsza ilość zużywanych środków oraz powstawania odpadów niebezpiecznych.
● Selektywna zbiórka odpadów to dzisiaj przykład świadomego korzystania z ogrodu. Tylko dzięki wspólnej, odpowiedzialnej postawie można chronić środowisko przed lawiną śmieci. Dzięki sortowaniu papieru, szkła, tworzyw sztucznych (wraz z metalem), uzyskuje się pełnowartościowe surowce do ponownego przetworzenia. Posegregowane odpady należy wrzucać do oznaczonych pojemników występujących w kolorach: żółtym – metale i tworzywa sztuczne, niebieskim – papier i zielonym – szkło. Brązowy pojemnik to odpady biodegradowalne, które w warunkach ogrodów działkowych przeznacza się na kompost.
● Kompostowanie to znakomita metoda na wtórne zagospodarowanie materii organicznej. W kompostowniku realizuje się idea Zero Waste. Podczas przekształcania materii organicznej w pełnowartościowy nawóz realizowane jest założenie pełnego wykorzystania potencjału odpadów pochodzenia roślinnego oraz naturalnego obiegu materii. Ogród działkowy to idealne miejsce do wytwarzania kompostu, który przywraca glebie utracone składniki oraz ożywia ją mikrobiologicznie. Cenny nawóz uzyskany w tym procesie, poprawia żyzność gleby i odnawia cykl życia.
● Mniej plastiku w ogrodzie. Idąc na zakupy najlepiej mieć torbę wielokrotnego użytku, a w razie konieczności wybierać te z materiałów biodegradowalnych. Papierowe torebki lub opakowania z tektury można ponownie wykorzystać w ogrodzie: osłonić glebę (ściółkować) lub dodać do kompostu. Celuloza zawarta w tekturze jest dobrą pożywką dla bytujących w kompoście drobnoustrojów.
● Ponowne użycie osłonek i doniczek to również przejaw dbałości o środowisko przez ograniczenie produkcji odpadów.

Wszystko ma znaczenie
O środowisko przyrodnicze i jakość życia trzeba dbać:
● Poprzez ograniczenie konsumpcji, czyli kupując tylko te rzeczy, których naprawdę potrzebujemy.
● Produkując lokalnie, poprzez uprawę roślin ogrodniczych na działce.
● Wyrzucać tylko przedmioty, których nie da się ponownie wykorzystać.
● Segregować odpady po to, aby łatwiej je przetworzyć.
● Korzystać z mocy natury i „odnawiać życie" w kompoście.
Te działania można określić w sposób mierzalny, jednak marnowanie energii ma również wymiar społeczny. „Ratować świat" można nie tylko poprzez ograniczenie konsumpcji i produkcji odpadów, ale również przez solidarną postawę oraz łagodzenie waśni i sporów. Poprawić jakość życia może tylko harmonia i spokój. Dążenie do wspólnego celu. Szczęścia nie budują rzeczy, tylko ludzie. Można lepiej żyć, pozostając w zgodzie ze sobą, przyjaźni z bliźnim i naturą. Czego wszystkim działkowcom z serca życzę!

dr Anna Ewa Michowska
fot. Shutterstock.com, źródło: Działkowiec 8/2020.