ogróD Malowany światłem
Oświetlenie w ogrodzie powinno służyć dwóm podstawowym celom. Pierwszym z nich jest bezpieczeństwo – oświetlona altana czy wejście potrafi skutecznie odstraszyć nieproszonych gości. Podświetlone schody czy krawędź ścieżki zapewnią bezproblemowe, wygodne dojście do wejścia altany bądź domu. Drugą funkcją oświetlenia ogrodowego jest oczywiście eksponowanie najciekawszych elementów roślinnych, wodnych czy małej architektury. Dla uzyskania pożądanych efektów należy uważnie przyjrzeć się rynkowej ofercie różnorodnych form oświetlenia. Jeżeli zależy nam na mocnym świetle i możliwości uzyskania różnorodnych efektów barwnych, można zastosować żarówkę halogenową. Ma ona wyższą trwałość od żarówki klasycznej (ok. 2 tys. godzin), zużywa mniej energii i może osiągać znaczne moce świecenia. Stąd doskonale nadaje się do podświetlania obiektów architektonicznych, dużych drzew i oczek wodnych. Dla mniejszych ogrodów należy stosować niskie i średnie moce oświetlenia oraz pamiętać o tym, że reflektor halogenowy może się rozgrzewać i szkodzić roślinom rosnącym w najbliższym sąsiedztwie.
Świetlne hity! Hitem ostatnich lat są diody LED. Mają one parametry jeszcze lepsze od świetlówek energooszczędnych – wysoką trwałość (35–50 tys. godzin), bogaty wybór barw, energooszczędność i bardzo różnorodne formy (pojedyncze diody, panele powierzchniowe, formy liniowe). Efektowne podświetlane donice LED oraz lampy w formie kolorowych, bardzo modnych kul można kupić w sklepie internetowym www.dzialkowiecsklep.pl Zwolennikom ekologii polecić można lampy solarne. W ciągu dnia gromadzą one energię słoneczną, którą oddają w ciągu nocy (zasilając najczęściej diodę LED). W zależności od ekspozycji mogą świecić do 8–9 godzin, ale nie jest to jednak mocne światło. Lampy solarne pomogą nadać ogrodowi przyjemny, tajemniczy klimat. Mają różnorodne formy – zarówno klasyczne, jak i nowoczesne. Dobrze podświetlą ścieżkę, schodek, czy niewielką grupę roślin, ale raczej nie miejsce na tarasie, w którym czytamy wieczorami książkę. Sposoby na iluminacje Przed wyborem jakiejkolwiek formy oświetlenia należy pamiętać, że musi być ona przede wszystkim przeznaczona do stosowania zewnętrznego. Oprawa musi być szczelna, wodoodporna, a także odporna na działanie mrozu, z podłączeniem zabezpieczonym przed przypadkowym uszkodzeniem (np. w czasie koszenia). Takie oprawy mają znak bezpieczeństwa „B”. Uwaga, oprawy lamp wodnych muszą mieć stopień szczelności IP68. W sklepach dostępne są bardzo różnorodne formy opraw oświetlające wszystkie możliwe powierzchnie. Mogą być punktowe montowane w nawierzchni (najazdowe halogenowe lub LED, ceny od 70 do 300 zł, solarne od 6 zł), kierunkowe (reflektory halogenowe lub LED, od kilkunastu złotych), na słupku, podwieszane sufitowe lub elewacyjne. Na działkach i w ogrodach bardzo przydatne są te w formach liniowych instalowane w nawierzchni, w deskach tarasu, czy w trawniku, a także na ścianach i elementach małej architektury. Przydatne są tu długie, giętkie taśmy LED lub w oprawie aluminiowej – sztywnej.
Co i jak podświetlać? Kiedy wiemy już czym oświetlić, należy zastanowić się co jest warte ekspozycji. Dla bezpieczeństwa konieczne jest oświetlenie tras komunikacyjnych – wejścia, ścieżki, schodków, brzegu tarasu. Dzięki temu unikniemy potykania się w ciemności i niszczenia rabat. Dla walorów estetycznych podświetlić można elementy małej architektury. Ażurowe altany pięknie wyeksponują kunszt stolarki oświetlone od środka (ułatwi to także wieczorny wypoczynek wewnątrz) – przenikające się cienie i światła uczynią tę część ogrodu magiczną. Altany działkowe lub domki letniskowe mogą zmienić swoje oblicze przy zastosowaniu opraw elewacyjnych dwukierunkowych – strumień światła skierowany ku górze i ku dołowi pięknie wysmukli nawet przysadzistą budowlę. Pergole z pnączami można podkreślić reflektorami kierunkowymi lub podłużnym profilem LED zainstalowanym u podstawy. Ogrodową rzeźbę wydobędzie z ciemności niewielki halogen kierunkowy. Iluminacja na ogrodzeniu optycznie powiększy przestrzeń ogrodu.
mgr Marta Szczęsny, architekt krajobrazu |