Rolnicy, ich rodziny i osoby mieszkające na terenach, na których prowadzone są intensywne uprawy to grupy silnie narażone na szkodliwe dla zdrowia działanie pestycydów - wynika z opublikowanego w dniu 12 maja 2015 r. przez Greenpeace raportu.         

Pestycydy, które obecnie są legalnie stosowane w Unii Europejskiej, w tym w Polsce, stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia, m.in. zwiększając ryzyko zachorowania na nowotwory czy zaburzając rozwój dzieci.

Raport Greenpeace „Negatywny wpływ pestycydów na zdrowie. Rosnący problem” zestawia wyniki prowadzonych na całym świecie badań, z których jasno wynika, że ekspozycja na niektóre pestycydy może wiązać się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia różnego rodzaju nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych, np. choroby Parkinsona i Alzheimera, zaburzeń układu hormonalnego a także z poważnymi wadami rozwojowymi i chorobami dzieci. Długotrwały kontakt z pestycydami może też zwiększać ryzyko zachorowania na niektóre choroby przewlekłe, np. astmę. Dotyczy to również efektów spożywania żywności zawierającej pozostałości pestycydów.

- Długotrwała ekspozycja na substancje toksyczne, między innymi na niektóre pestycydy, to jeden z istotnych czynników zwiększających ryzyko wystąpienia chorób nowotworowych. Dlatego należy robić wszystko, by ludzie – a przede wszystkim dzieci - mieli z nimi jak najmniejszy kontakt. Niebezpieczny jest zarówno bezpośredni kontakt w czasie pracy na polach czy w sadach, jak i spożywanie pokarmów z resztkową zawartością pestycydów używanych w okresie wegetacyjnym - mówi prof. dr hab. med. Jacek Jassem, Kierownik Katedry i Kliniki Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego i członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Onkologicznego. Dlatego Greenpeace wzywa do ograniczenia wykorzystania syntetycznych pestycydów oraz zatrzymania postępującej chemizacji rolnictwa w Polsce.

- To niedopuszczalne, że osoby, które produkują naszą żywność są jednocześnie najbardziej narażone na szkodliwe działanie pestycydów stosowanych na polach, w sadach i w szklarniach. Rolnicy i ich rodziny ponoszą skutki wadliwego systemu przemysłowej produkcji żywności. Nasz raport jednoznacznie wskazuje, że pestycydów nigdy nie można uznać za całkowicie bezpieczne i dla bezpieczeństwa rolników i ich rodzin należy jak najbardziej ograniczyć lub całkowicie wyeliminować je z procesu produkcji żywności. Należy też pamiętać o niedawnej decyzji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), by po wielu latach szerokiego stosowania, zakwalifikować glifosat (substancja aktywna m.in. Roundupu), jako prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi - powiedziała Katarzyna Jagiełło, koordynatorka kampanii „Rolnictwo ekologiczne” w Greenpeace Polska.


Kobiety w ciąży i dzieci - grupy szczególnego ryzyka

Kontakt z pestycydami podczas ciąży może stanowić poważne zagrożenie dla rozwijającego się płodu. Ekspozycja na działanie niektórych pestycydów w życiu płodowym może przyczynić się m.in. do powstania wad rozwojowych, np. opóźnień w rozwoju poznawczym dziecka czy zwiększonego ryzyka zachorowania na białaczki dziecięce. Dotyczy to w szczególności kobiet, które będąc w ciąży pracowały przy opryskach na polu lub w szklarniach, miały długotrwały kontakt z pestycydami w czasie prac ogrodowych lub mieszkają w pobliżu terenów, na których prowadzone są intensywne uprawy przemysłowe.

Pestycydy są też szczególnie niebezpieczne dla zdrowia noworodków i małych dzieci, które w związku z niewielką masą ciała i niższą wydolnością metabolizmu, nie są w stanie pozbyć się toksycznych substancji z organizmu równie szybko jak dorośli.

Rozwiązaniem rolnictwo wolne od pestycydów

W związku z ogromną dynamiką wzrostu wykorzystania syntetycznych pestycydów w Europie, w szczególności zaś w Polsce*, Greenpeace wzywa do uwzględnienia w Krajowym planie działania na rzecz ograniczenia ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony roślin rozwiązań, mających ograniczyć zagrożenia dla zdrowia wynikające z ekspozycji na działanie tych toksycznych substancji. Aby to osiągnąć, konieczne jest jak najszybsze ograniczenie, a w dalszej perspektywie wyeliminowanie syntetycznych pestycydów z rolnictwa. W pierwszej kolejności należy zakazać substancji wykazujących działanie rakotwórcze, mutagenne, toksyczne dla układu rozrodczego i wpływających na układ hormonalny, a także pestycydów neurotoksycznych.

* W latach 2000-2013 zużycie pestycydów w Polsce wzrosło o ok. 150%.

Greenpeace to międzynarodowa organizacja pozarządowa, działająca na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Organizacja koncentruje swoje działania na najbardziej istotnych, zarówno globalnych jak i lokalnych, zagrożeniach dla bioróżnorodności i środowiska. Aby zachować swoją niezależność, organizacja nie przyjmuje dotacji od rządów, partii politycznych i korporacji. Działania finansowane są dzięki wsparciu indywidualnych darczyńców. W Polsce Greenpeace działa od 2004 roku. Siedziba biura znajduje się w Warszawie.
Więcej informacji na www.greenpeace.pl