Zdecydowanie najbardziej polecane są naturalne środki ochrony roślin. Oparte na naturalnych substancjach roślinnych, antagonistycznych wirusach, bakteriach i grzybach lub innych substancjach dopuszczonych do stosowania w uprawach ekologicznych.

Najbardziej godne polecenia są środki naturalne, które możemy sporządzić sami, wykorzystując rośliny rosnące na działce lub w jej sąsiedztwie. W ogródkach najczęściej do przygotowania gnojówek, wyciągów, wywarów i naparów używane są następujące rośliny: pokrzywa, czosnek, skrzyp polny, cebula, krwawnik pospolity, piołun, żywokost, narecznica samcza, rumianek i mniszek lekarski.

Rodzaje preparatów

Naturalne preparaty roślinne stosowane są w postaci:

Gnojówka – świeży materiał roślinny zalewa się zimną wodą. Po 2.–4. tygodniowym okresie fermentacji otrzymujemy gotową do użycia ciecz. Ciecz powinna być klarowna, bez oznak pienienia się.

Wyciąg roślinny – świeże lub suszone części roślin zalewa się wodą i zostawia na 12–24 godziny, aż do pojawienia się piany. Preparat używamy w tym samym dniu. Rośliny opryskujemy wyciągiem rozcieńczonym, bądź nierozcieńczonym, w zależności od wykorzystanego gatunku rośliny.

Wywar – świeże lub suszone rośliny zalewamy zimną wodą na 12–24 godzin, a następnie gotujemy przez 25–30 minut. Wykorzystujemy po ostudzeniu do tygodnia, ale po przelaniu gorącego wywaru do słoików lub butelek można przechowywać go w ciemności i szczelnie zakręcony nawet przez 3–4 miesiące.

Napar – świeże lub suszone zioła zalewamy wrzącą wodą, pozostawiamy pod przykryciem na 20–25 minut, wykorzystujemy tego samego dnia.

„Domowe” sposoby na…

● Mączniak prawdziwy

- wyciąg z cebuli – 100 g łusek zalać 10 l gorącej wody, po 1–2 dniach stosować bez rozcieńczenia;

- wyciąg z krwawnika – 1 kg świeżych roślin zebranych w okresie kwitnienia zalać 10 l gorącej wody, w rozcieńczeniu 1:10, stosować zapobiegawczo i interwencyjnie;

- odwar ze skrzypu – 150 g suszonych roślin zagotować w 10 l wody, stosować w rozcieńczeniu 1:4;

- wywar z cebuli  – stosowany „na choroby” – 75 g rozdrobnionej cebuli (lub 500 g łusek) na 10 l wody, gotujemy 30 minut, stosujemy bez rozcieńczania.

● Grzyby pasożytnicze (ogólnie)

- gnojówka z czosnku – 100 g rozdrobnionych ząbków zalać 10 l wody, po 3–4 tygodniach stosować w rozcieńczeniu 1:10.

● Mszyce

- gnojówka z piołunu – 300 g świeżych roślin zalać 10 l wody, po kilku tygodniach stosować nierozcieńczone do opryskiwania;

- wyciąg z pokrzywy – 1 kg świeżego ziela zalać 10 l gorącej wody, po 1–2 dniach stosować bez rozcieńczania do opryskiwania;

- wyciąg z czosnku – 200 g roztartych ząbków zalać 10 l wody, wywar gotować 20 minut, stosować bez rozcieńczania;

- wyciąg z cebuli – 200 g łusek cebuli zalać 10 l wody, pozostawić na 4–5 dni, stosować bez rozcieńczania;

- wyciąg z mniszka lekarskiego – 400 g liści zalać 10 l wody na 3 godziny, stosować bez rozcieńczania;

- wyciąg z pokrzywy – 1 kg świeżych roślin przed kwitnieniem zalać 10 l wody i pozostawić na 24 godziny, stosować bez rozcieńczania;

- gnojówka – 1 kg roślin zalać 10 l wody i pozostawić 2–3 tygodnie aż roztwór stanie się klarowny.

Dobra rada Wyciągi roślinne należy zużyć w ciągu 1 dnia od ich zrobienia, gnojówki – 1–2 miesięcy, a wywary – 3–4 miesięcy (gorące wlewamy do butelek lub słoików i szczelnie zakręcamy).

Trzeba wiedzieć, że… Skuteczność przygotowanych we własnym zakresie preparatów, jest znacznie niższa w porównaniu z preparatami chemicznymi. Powinny być one stosowane głównie zapobiegawczo w celu ochrony roślin przed porażeniem przez chorobotwórcze grzyby i bakterie, a także aby uniemożliwiać żerowanie szkodników. Główną strategią ochrony roślin powinno być tutaj zapobieganie, a nie „leczenie”.

Materiał opracowany na podstawie artykułu z miesięcznika „Działkowiec” 03/2015