|
dioksyny, TRUJĄCY EFEKT SPALANIA!
Co to są dioksyny i jak powstają? Taką potoczną nazwę ma grupa organicznych związków chemicznych, chloropochodnych oksantrenu. Najbardziej toksyczne z nich noszą oznaczenia TCDD i PCDD. Dioksyny nie są wytwarzane celowo w procesach technologicznych i nie mają zastosowania przemysłowego. Związki te to niepożądane zanieczyszczenia wielu substancji chemicznych, m.in. środków ochrony roślin. Głównymi źródłami ich powstawania są procesy spalania paliw stałych i płynnych, a także odpadów komunalnych. Szczególnie niebezpieczne jest niekontrolowane spalanie wyrobów wysoko przetworzonych, tj. tworzyw sztucznych, wyrobów gumowych, itp.
Jak przenikają?
Główną drogą przenikania dioksyn do organizmu człowieka jest pożywienie, szacuje się, że 95% trucizny wnika z produktami żywnościowymi, a tylko 5% dostaje się drogą oddechową. Najwięcej tej trucizny przedostaje się do organizmu człowieka z produktami zawierającymi tłuszcze zwierzęce. Ale i produkty roślinne uprawiane na silnie zanieczyszczonych i zurbanizowanych terenach oraz w pobliżu szlaków komunikacyjnych też mogą zagrażać skażeniem dioksynami. Źródłem rozproszenia tych trucizn mogą być też niewłaściwie stosowane pestycydy.
Toksyczność dla człowieka i organizmów żywych
Toksyczność dioksyn w środowisku zależy od czasu ekspozycji oraz wielkości dawki. Szkodliwe działanie dioksyn początkowo przebiega bezobjawowo i jest trudne do zauważenia, a pierwsze symptomy ich toksyczności ujawniają się nawet po kilku latach od kontaktu z nimi. Pierwszymi objawami zatrucia TCDD jest bolesna wysypka alergiczna, głównie twarzy i rąk. Stan zapalno-alergiczny może trwać nawet 10 lat i pozostawia trwałe, głębokie blizny. Leczenie jest niestety bardzo trudne i nieefektywne. Dioksyny są substancjami chemicznymi o silnym działaniu mutagennym, rakotwórczym i alergicznym. Niszczą układ hormonalny, w tym produkcję m.in. estrogenu, testosteronu, insuliny oraz hormonów tarczycy. Objawy chorobowe, występujące po ostrym działaniu toksycznych dioksyn, zawartych w powietrzu, to m.in. zaburzenia w tworzeniu się hemoglobiny, zapalenie trzustki, uszkodzenie wątroby, a także obniżenie odporności na infekcje oraz zmiany neurologiczne, czy osłabienie zdolności immunologicznej organizmu ludzkiego.
Jak ograniczać rozprzestrzenianie dioksyn?
Wiele niekorzystnych efektów skażeń możemy ograniczyć we własnym zakresie.
Bezpośrednie zapobieganie wprowadzaniu dioksyn do środowiska:
● Nie spalać we własnym zakresie wyrobów przemysłowych; tj. opakowań z tworzyw sztucznych, toreb foliowych, wyrobów gumowych, itp.;
● Korzystać z form zorganizowanego recyklingu surowców wtórnych;
● Unikać spalania organicznych resztek z ogrodu (liście, trawa, łęty itp.) – lepiej zrobić z nich dobry kompost, a rozdrobnione gałęzie mogą być wykorzystane jako ściółka;
● Pestycydy przechowywać odpowiednio zabezpieczone, stosować zgodnie z zaleceniami producenta, pozostałości tych substancji nie wolno bezmyślnie wylewać;
● Uświadamiać osoby w swoim otoczeniu o szkodliwości spalania odpadów.
Pośrednie zapobieganie rozproszeniu dioksyn w środowisku:
● Na terenach silnie zanieczyszczonych, w pobliżu spalarni, kotłowni, szlaków komunikacyjnych o dużym natężeniu ruchu – starać się rezygnować z uprawy roślin do bezpośredniej konsumpcji;
● Do uprawy w ogrodzie należy wybierać odmiany odporne na choroby i częściowo szkodniki, co ograniczy konieczność stosowania środków ochrony roślin;
● W małym ogrodzie, zamiast pestycydów do ochrony roślin oraz dla podniesienia odporności roślin uprawnych, można stosować wykonane we własnym zakresie preparaty roślinne (np. odwar ze skrzypu, pokrzywy);
● Warzywa należy uprawiać zgodnie z zaleceniami płodozmianu, co zapobiegnie występowaniu wielu chorób i szkodników;
● W ogrodzie warzywnym warto stosować uprawę współrzędną wielu gatunków z jednorocznymi roślinami ozdobnymi i zielarskimi (np. aksamitka i nagietek – zapobiegają występowaniu nicieni;
● Nie dopuszczać do nadmiernego zachwaszczenia gleby, np. za pomocą ściółkowania i mulczowania.
|
KALENDARIUM
SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI!
Masz problem z uprawą roślin?
Chcesz zmienić swój ogród?
A może po prostu pragniesz przedstawić swoje ogrodnicze osiągnięcia?
Zapraszamy do współredagowania naszego miesięcznika „Mój Ogródek” . Na jego łamach uzyskasz odpowiedzi na nurtujące Cię pytania i podzielisz się z innymi swymi doświadczeniami! Listy można kierować na adres redakcji – ul. Bobrowiecka 1, 00-728 Warszawa lub e-mailem na adres redakcja@mojogrodek.pl.
Uwaga: nagrodzimy wszystkie opublikowane materiały!
